Kristal ontvanger 2019

Ook in 2019 ben ik nog steeds in de weer met mijn kristal ontvanger. Rond eindejaar maar eens kijken wat er nog zo allemaal te doen is op de middengolf nu de grote zenders in Europa zogoed als verdwenen zijn.

Hiervoor mijn spoelen die ik nog steeds heb staan weer gepakt, dit zijn 440x46 spinnenweb spoelen op een PolyEthyleen spoelvorm met een inductie van 215µH. De gebruikte condensatoren die ik enkele jaren geleden ook gebruikt heb. Variable condensatoren uit een buizenradio. Deze opnieuw schoongemaakt met printenreiniger en een ultrasoon bad, daarna met remmenreiniger nog nagespoeld.

Voor de aanpassing op de koptelefoon nu geen 4x Adastra`s met een totaal van 320KΩ. Dit keer wat nieuws, aanpassingstrafo`s van de firma Reinhofer electronik (Gerd Reinhofer SK).
Ik heb hiervoor de versie 53.48RA. Uitgang impedantie: 200/500/1000/2000 Ohm. Ingangimpedantie: 100/250/450/700/1000K.

Voor de audiotransformer heb een kastje gemaakt met ceramische schakelaars en een Benny.
Ik noem dit ding de "Super übermatch", aangezien Dave Schmarder de zijne "übermatch"noemde.
De "Benny" (genoemd naar Ben Tongue) zorgd voor de aanpassing tussen diode en transformer om vervorming bij sterke signalen te voorkomen. (als die er al zijn)

De LC kring aan elkaar geknoopt (netjes gesoldeerd) en opnieuw de Q van de kring gemeten. Dit keer niet met de -3dB methoden met meetversterker en scoop. Maar met een nieuw meetinstrument.

Dit een Q-meter ontwikkeld door een Chinese amateur en als (gebouwd) bouwpakket voor diverse amateurs beschikbaar gesteld .
(Niet commercieel te koop, maar via Ming op het radioboard.)
Hiernaast een foto van de print met batterijen en display in meetopstelling (niet van mij).
Hoe werkt ie dan:
Door een signaal te injecteren in het circuit en dan het aantal gedempte oscilaties te meten tussen twee bepaalde amplitude nivo`s. Het aantal oscillaties representeerd de kwaliteisfactor Q.
In engels de zogenaamde "Ring down method"


Door nu de LC kring te meten kwam ik aan een Q factor van 830 bij 525Khz, en 276 bij 1600Khz.  Ook heb ik meerdere metingen gedaan tussen 525 en 1600Khz in (15) zodat ik met deze gegevens de impedantie van de kring kon bepalen bij meerdere frequenties.

De antenne:
Deze heb ik vroeger nooit doorgemeten. maar nu hebben we daar de SARK 110 voor. IPV  "My Favorite Junk" MFJ259C, die is bulky, heeft geen bereik, onstabiel, vreet batterijen, hoort in de kliko.

Hier een screenshot van mijn draadantenne, waar de waardes van Rs en Xs goed te zien zijn. Deze varieren van 24-J252KΩ bij 525Khz tot 34-J221KΩ bij 1500Khz. Export naar een excel bestand om verder mee te werken.

Nu ik waardes weet van mijn antenne, en die van de LC kring, kan ik ook de aanpassing berekenen van LC kring naar antenne. Dit vanwege de variable waardes van de twee wordt dit een variable condensator. Kom je uit op een negatieve waarde dan wordt dit waarschijnlijk een variable spoel. De waarde bij mijn antenne en LC kring bedraagd deze C tussen 98pF bij 525Khz tot 28pf bij 1100Khz en weer 40pf bij 1600Khz.  Een variable C van 10-120pF tussen LC kring en antenne moet voldoende zijn.
Omdat ik alle waardes in excel heb staan kan ik voor deze C dus ook een schaalverdeling maken met de frequenties erop waar de antenne  aangepast is.
Berekeningen maken kan via de site van Dick Kleijer.

Alle componenten samengevoegd, de ontvanger dit keer niet op het bureau, maar op een schraag op de overloop op zolder. Daar is weinig metaal en bedrading aanwezig van diverse apparatuur. Zelfs geen stopcontact.
De eerste helft van de middengolf gaat goed. Alleen jammer van die "Big Guns" uit de UK die nog steeds het spectrum vervuilen.

Zie het resultaat in PDF

Ik heb tenminste met 3 stations de 3000Km doorbroken met een kristalontvanger.